قدر این روزها را بدانید

قدر این روزها را بدانید

این روزها که داوطلبان نظام جدید مشغول امتحانات نهایی هستند، داوطلبان نظام قدیم یا به عبارتی پشت کنکوری‌ها چه می‌کنند؟ داوطلبانی که به گفتۀ مسؤولان سازمان سنجش آموزش کشور، حدود 40 درصد از داوطلبان آزمون سراسری امسال هستند.

آیا از وقت خود به خوبی بهره می‌برند یا تصور می‌کنند که چون قرار نیست در امتحانات تشریحی شرکت کنند، وقت لازم را برای مطالعه و تست‌زنی دارند و دیگر نباید نگران باشند؟

این دسته از دوستان باید توجه داشته باشند که اگر این روزها را با بی‌نظمی بگذرانند و ساعت خواب و بیداری و مطالعه‌شان حساب و کتاب دقیقی نداشته باشد، نه تنها رتبۀ بهتری نسبت به سال یا سال‌های گذشته کسب  نمی‌کنند، بلکه وضعیت بدتری را هم تجربه خواهند کرد؛ برای نمونه، می‌توان به صدها و، بهتر بگوییم، هزاران داوطلبی اشاره کرد که پشت کنکور می‌مانند و کم کم تبدیل به سیاهی لشکر آزمون سراسری می‌شوند و در نهایت به پذیرش در رشته محلی رضایت می‌دهند که همان سال اول هم در آن پذیرفته می‌شدند؛ البته در این میان، هستند داوطلبانی که در سال دومی که در کنکور شرکت می‌کنند، رتبه‌ای بسیار بهتر کسب می‌کنند و در رشته‌ای که آرزوی آنهاست، پذیرفته می‌شوند.

در اینجا چند پیشنهاد برای شما داریم تا از این روزهای باقی‌مانده تا زمان برگزاری آزمون سراسری، بهترین بهره را ببرید:

زمان‌بندی دقیق داشته باشید

بسیاری از داوطلبان پشت کنکوری، فکر می‌کنند که راه و روش مطالعة کنکور و قلق آن دستشان آمده است؛ بنابراین، برنامه‌ریزی درسی ندارند و روش مطالعۀ خود را اصلاح نکرده و آزمون‌های آزمایشی خود را تحلیل نمی‌کنند؛ حتی تلاششان هم در همان حد است، اما انتظار دارند که موفقیت در کنکور را به عالی‌ترین شکل، نصیب خود کنند. باید بدانید که اگر به همان سیستم سال گذشته درس بخوانید، هیچ اتفاق مثبتی نخواهد افتاد؛ به همین خاطر، اگر تا کنون برنامه‌ای دقیق نداشته‌اید، از همین امروز برنامه‌ای دقیق بنویسید و طبق آن عمل کنید. در این برنامه، ساعت بیدار شدن خود و اینکه چه دروسی را باید صبح و چه دروسی را بعد از ظهر مطالعه کنید و چه تست‌هایی را پاسخگو باشید، مشخص نمایید و به آن پایبند باشید. توجه داشته باشید که شما خودتان ناظم خودتان هستید و اگر برنامه‌تان را رعایت نکردید، باید خود را جریمه کنید.

تست‌های زیادی حل کنید

بعضی از داوطلبان عادت دارند که فقط مطالعه کنند. داوطلبی که سال قبل رتبه خوبی نیاورده، در نهایت هفته‌ای 100 یا 200 تست آموزشی حل کرده است. شما باید بتوانید هفته‌ای حداقل ۷۰۰ الی ۸۰۰ تست آموزشی حل کنید؛ یعنی روزی ۱۰۰ تست.  اگر هنوز به این عدد نرسیده‌اید، باید برنامه درسی تان را طوری تنظیم کنید تا تعداد تست‌هایتان را به این عدد برسانید. اگر روش پشت کنکوری‌های موفق را دنبال کرده باشید متوجه خواهید شد که میانگین تعداد تست و تمرین آنها هفته‌ای ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ بوده است؛ حتی بعضی از آنها به ۲۰۰۰ تست در هفته هم رسیده‌اند!

در ضمن، حتماً تست‌هایی را که غلط می‌زنید، با دقت تحلیل کنید و، در صورت لزوم، نکتۀ کلیدی تست را یادداشت‌برداری کنید؛ زیرا تست‌زدن برای کسب سه مهارت مهم بالا رفتن دقت، سرعت و ظرافت‌های علمی درس مورد نظر است.

تنوع مطالعاتی داشته باشید

علاوه بر بالا بردن ساعت مطالعه، باید تنوع مطالعاتی را نیز در روش مطالعه خود پیاده کنید. برخورداری تنوع مطالعاتی در برنامه مطالعاتی، باعث می‌شود که دروس برای شما بیشتر مرور بشوند؛ برای مثال، اگر درس ریاضی را فقط در روزهای جمعه مطالعه کنید، تا هفته آینده این درس مرور نخواهد شد؛ اما اگر هر روز دروس متفاوتی را در برنامه مطالعاتی خودتان بگذارید، دفعات مرور شما بالاتر خواهد رفت و دروس برای شما تکرار خواهند شد.

نکتۀ مهم دیگری که باید به آن توجه کرد، این است  که در آزمون سراسری، به طور همزمان، با تمام دروس سر و کار داشته و شما نیاز به آمادگی تمامی قسمت‌های ذهن خودتان دارید؛ بنابراین، اگر در طول روز، تنوع در چینش دروس داشته باشید، می‌توانید ذهن خود را برای حضور در آزمون سراسری تقویت کنید؛ پس تنوع مطالعاتی را برای جلوگیری از خستگی ذهن و افزایش کیفیت مطالعه، رعایت کنید تا بتوانید با مرور بیشتر مطالب در طول هفته، به تثبیت آنها کمک کرده و در آزمون سراسری به موفقیت دست پیدا کنید.

ترمز دستی‌های خود را بشناسید

چرا سال گذشته، رتبۀ مورد نظر خود را به دست نیاوردید؟ به جای آنکه دیگران را محکوم کنید، واقع بین باشید و دلایل عدم موفقیت خود را بررسی کنید. آیا شما وقت زیادی را به بازی‌های کامپیوتری اختصاص می‌دادید؟ آیا زیاد می‌خوابیدید؟ آیا گوشی موبایل از دست شما نمی‌افتاد؟ آیا زمان زیادی را صرف دوستان و همکلاسی‌های خود می‌کردید؟ در این فرصت باقی‌مانده، ترمز دستی‌های خود را حذف کنید تا نتیجۀ سال گذشته را نداشته باشید.

منفی بافی ممنوع !

«الان دیر است»، «با 40 روز درس خواندن که نمی‌شود نتیجه گرفت» و ....

سال گذشته هم گرفتار همین جملات شدید و حتی ماه‌های آخر منتهی به کنکور را به امید آزمون سراسری سال آینده، اصلاً درس نخواندید. مطمین باشید که اگر امسال هم آیه یاس بخوانید، بهره‌ای نخواهید برد. توجه داشته باشید که شما در نقطۀ صفر نیستید، و اگر همین روزها را هم خوب و منطقی درس بخوانید، می‌توانید پیشرفت قابل ملاحظه‌ای داشته باشید. درست است  که سال گذشته نتوانستید نتیجه مطلوبی را کسب کنید، اما به جای بدبینی نسبت به آینده، از شکستتان درس بگیرید و حواستان را جمع کنید تا دوباره آن را تکرار نکنید. در روان‌شناسی گشتالت گفته می‌شود: «خوشبخت کسی است که از گذشته درس بگیرد، در حال زندگی کند و برای آینده برنامه‌ریزی کند.» با این دید ادامه دهید که آینده‌ای خواهید ساخت تا گذشته‌تان در برابر آن زانو بزند. مطمین باشید که با تغییر و اصلاح رفتارتان، نتیجه متفاوت و دلخواهتان را خواهید گرفت.

من همه چیز را بلدم

یکی دیگر از عواملی که مانع از موفقیت پشت کنکوری‌ها می‌شود، این تصور باطل است که عده‌ای تصور می‌کنند همه چیز را خوانده و به بهترین درجه از آمادگی رسیده‌اند؛ در نتیجه، بعد از تعطیلات نوروز، ساعات مطالعه‌شان کم می‌شود و به مرور، با این تصور باطل که چند دور کتاب‌ها را مطالعه کرده‌اند و چیزی برای خواندن باقی نمانده است، درس‌ها را کاملاً رها می‌کنند و در نهایت، روزی یک یا دو ساعت تست می‌زنند.

این دسته از داوطلبان، باید دقت کنند که در آزمون سراسری، برای کسب یک رتبۀ عالی، لازم است که بهترین باشند، و بهترین بودن به معنای آن است که تا زمان برگزاری آزمون سراسری باید طبق برنامه پیش رفت. اینکه شما در یک یا دو آزمون آزمایشی نتایج خوبی گرفته‌اید، دلیل نمی‌شود که درس خواندن را رها کنید؛ زیرا دیگران به راحتی از شما سبقت می‌گیرند و با کسب آمادگی بیشتر، شما را پشت سر خواهند گذاشت. درست است که ما همیشه مخالف منفی‌بافی و اضطراب بی‌مورد هستیم، اما زندگی در رؤیا و خیالبافی نیز راه رسیدن به موفقیت نیست؛ پس هیچ وقت مطالعه و تست‌زنی را رها نکنید و تلاش کنید که تفریح و استراحتتان تا روز آخر، حساب شده و طبق برنامه باشد.

ورزش کنید

یکی از مؤثرترین راهکارها برای افزایش بازدهی مطالعه، ورزش کردن است؛ پس لازم است که یک کنکوری آن را در برنامۀ روزانۀ خود بگذارد تا از فواید آن بهره‌مند بشود؛ زیرا ورزش مناسب و مداوم، می‌تواند بهترین راه برای رفع خستگی، حفظ آرامش و کاهش استرس باشد.  

در این مدت باقی‌مانده، شما می‌توانید دو نوع ورزش را در برنامۀ خود جای دهید. نخست، ورزش‌هایی مانند شنا، پیاده روی، فوتبال یا دوچرخه سواری است که دو یا سه ساعت وقت شما را می‌گیرد. این دسته از ورزش‌ها انرژی شما را تخلیه می‌کند و بهتر است که در شب‌های قبل از آزمون‌های آزمایشی نباشد. دوم، نرمش‌های کوتاه است که در هر روز 10 تا 15 دقیقه از زمان شما را می‌گیرد و بهترین زمان اجرای آنها پس از بیدار شدن از خواب یا در بازه‌های استراحت بین دو برنامه مطالعاتی است.   

 خوابی مناسب و به موقع داشته باشید

اگر شما هر روز در یک ساعت متغیر بخوابید و یک ساعت غیر مشخص بیدار شوید، بدن شما نمی‌تواند خود را تنظیم کند و در نتیجه، تمرکز، شادابی و کارایی ذهن شما کم می‌شود و شما از درس خواندن بسیار، زود خسته می‌شوید و افت درسی پیدا خواهید کرد؛ پس نیاز به یک برنامۀ منظم و مشخصِ خواب دارید و باید دقیقاً طبق آن عمل کنید تا بدن شما و ذهنتان به نظم برسد و کارایی‌تان بالا برود.

مشکل اصلی بسیاری از پشت کنکوری‌ها این است که نمی‌توانند صبح زود از خواب بیدار بشوند یا نمی‌توانند به موقع بخوابند. آنها می‌گویند که بازدهی‌شان در شب‌ها بهتر از صبح زود است؛ به این دسته از عزیزان باید گفت که بدن انسان به گونه‌ای تنظیم شده است که به خواب شب نیاز دارد؛ و گرنه بعد از مدتی سلامتی جسمی و روحی انسان با مخاطراتی مواجه می‌شود؛ از سوی دیگر، اکثر داوطلبان برای روز آزمون باید صبح زود بیدار شوند و در ساعت 8 صبح با آمادگی کامل پاسخگوی سؤال‌ها باشند. حال اگر داوطلبی به بیداری صبح زود عادت نداشته باشد، نمی‌تواند آمادگی جسمی و ذهنی کامل را برای حضور در جلسۀ آزمون سراسری کسب کند.