اگر می‌خواهید آزمون موفقی داشته باشید
باور کنید که
خیلی مهم است؛ آن‌قدر که حتی اگر بیشتر آنها را بارها شنیده باشید، خواندن
و عمل کردن به آنها یک ضرورت است؛ زیرا به تجربه دیده‌ایم که بعضی از
داوطلبان به این موارد بی اعتنایی کرده‌اند و بهره‌ای جز پشیمانی نصیبشان
نشده است.
هفتۀ آخر پیش از کنکور
* در این چند روز باقی مانده
تا آزمون سراسری، از فست فودها و در کل، مصرف غذای بیرون دوری کنید. بی‌شک
غذای منزل سالمتر است و اگر غذای منزل را استفاده کنید، احتمالش کمتر است
که دچار مسمومیت یا ناراحتیهای گوارشی شوید.
* صبح ها زود از خواب بیدار
شوید و شبها زودتر از قبل بخوابید. خوب است از ده شب به بعد مطالعه نکنید
تا ساعت فیزیولوژیک بدن شما برای حضور در جلسۀ آزمون آماده شود.
* خوردن صبحانه را فراموش
نکنید.خوب است که در این چند روز، صبح زود صبحانه میل کنید و از همان مواد
غذایی که در روز آزمون استفاده خواهید کرد، بخورید تا بدنتان برای پذیرش آن
مواد غذایی آماده باشد؛ نه اینکه به دلیل جدید بودن مواد غذایی یا متفاوت
بودن ساعت صبحانه، دچار ناراحتی گوارشی گردید.
* قهوه، چای، کولاها و شکلات،
کافیین دارند و مصرف زیاد کافیین، استرس زاست. کافیین که یک مادۀ محرک
است، ترشح اسید معده و هورمونهای تیروییدی را بیشتر میکند. این مساله،
ضمن ایجاد اضطراب، فعالیت کلیّه‌ها را بیشتر میکند و عامل دفع ادرار بیشتر
میشود که خود این امر در سر جلسۀ آزمون، میتواند برای داوطلب آزار دهنده
باشد.
برخی از داوطلبان، کافیین را
به عنوان عاملی محرک برای افزایش انرژی مصرف میکنند. این یک احساس کاذب از
انرژی است و در واقع غدد فوق کلیوی را خسته میکند؛ چون هورمونهای
آدرنالین که هورمونهای استرس نامیده می‌شوند، از غدد فوق کلیوی ترشح
میشود. همچنین کافیین میتواند باعث سردرد شود.
* تا یک روز مانده به برگزاری
آزمون سراسری، میتوانید به مرور نکته ها و یادداشت های خود بپردازید؛
نکته‌هایی که یا بسیار مهم هستند یا به تجربه متوجه شده‌اید که فرّارند و
نیاز است که تا آخرین مهلت باقی‌مانده، به مرور آنها بپردازید. خواندن
مطالب جدید در این چند روز باقی مانده، صحیح نیست؛ زیرا در ذهن شما تثبیت
نخواهند شد و فقط بر اضطراب و نگرانی شما خواهند افزود.
* از تلفن کردن به دوستان و
پرسش از اینکه چقدر مطالعه کرده‌اند، بپرهیزید؛ چون اگر عقب‌تر از آنها
باشید، تنها باعث تضعیف روحیه‌تان خواهد شد و در این فرصت کوتاه، کاری از
دست شما بر نمی‌آید. به خودتان و تلاشتان اعتماد کنید و از افکار منفی و
گفت و گو با افرادی که منفی باف هستند نیز پرهیز کنید.
روز قبل از کنکور
* روز قبل از برگزاری آزمون،
حتماً حوزۀ امتحانی خود را شناسایی کنید تا در روز برگزاری آزمون، با آرامش
کامل در جلسه آزمون حاضر شوید؛ بخصوص در کلان شهرها، از جمله مشهد، تهران،
شیراز، تبریز، رشت و اصفهان، این مساله اهمیت بیشتری پیدا
میکند.
سال گذشته یکی از داوطلبان
میگفت: «برای آزمون آمادگی خوبی داشتم و امیدوار بودم که رتبه خوبی کسب
کنم، اما سرجلسه آزمون دیر رسیدم و اضطراب ناشی از آن، باعث شد که سؤالهای
درس اول، یعنی ادبیات را از دست بدهم.» وقتی علت دیر رسیدن وی را پرسیدم،
میگفت: «بخشی از بزرگراه منتهی به دانشگاهی را که محل برگزاری آزمون من
بود ، در آن هفته بسته بودند و باید از راههای جایگزین استفاده میکردم؛
اما چون از این مساله باخبر نبودم، مسیر قبلی را رفتم و پیدا کردن راه
جدید، مدتی از زمان مرا گرفت و در نتیجه دیرتر رسیدم.»
* وسایل مورد نیاز برای جلسه
آزمون سراسری را آماده کنید. خوب است که پاک‌کن مناسبی را که تهیه
کرده‌اید، سوراخ کرده و با یک بند (که نه خیلی کوتاه باشد و نه خیلی بلند)
به گردنتان بیاویزید. انجام این کار باعث میشود که در سر جلسه آزمون، به
دنبال پاک‌کن خود نگردید و در صورت نیاز راحت از آن استفاده کنید .
* در این روز، انجام ورزشهای
سبکی مثل پیاده روی در پارک، خوب است؛ زیرا یک مقدار بدن خسته می شود و
این خستگی باعث ترشح هورمون اِندروفین میشود که آرام بخش است. ضمناً این
خستگی فیزیکی اثر مستقیمی روی خوابتان نیز دارد. خوب است شامتان هم یک غذای
پروتیینی بدون چربی به همراه یک مقدار سالاد یا سبزیجات تازه باشد. هنگام
خواب هم میتوانید یک لیوان دم کرده گیاهی مثل گل گاوزبان یا بابونه یا یک
لیوان شیر ولرم بنوشید که برای آرامش و خواب خوب، مؤثر است.
* شب قبل از آزمون سراسری سعی
کنید زود بخوابید (چند شب مانده به کنکور را زودتر از روال گذشته بخوابید
تا با مشکل مواجه نشوید)؛ اما اگر زود خوابتان نبرد، نگران نشوید و فکر
نکنید که حتماً آزمونتان را خراب خواهید کرد. گاه می‌شنویم که دارندگان
رتبه‌های برتر آزمون سراسری نیز شب قبل از آزمون، خواب خوبی نداشته و
سرانجام رتبه تک رقمی نیز کسب کرده اند. در نهایت نیز توجه داشته باشید که
برای دسترسی به یک خواب راحت، لازم نیست که حتماً کار خاصی انجام دهید؛
فقط از خوردن قرص‌های خواب آور خودداری کنید و صرفاً به خود بقبولانید که
این شب هم مثل شب‌های دیگر است. ضمناً سعی کنید که قبل از خواب، یک دوش
ولرم بگیرید و بعد راحت بخوابید.
روز برگزاری آزمون
* حتما صبحانه میل
کنید. گرسنگی باعث عدم تمرکز در جلسه آزمون میشود. ضمناً مصرف صبحانه
باعث میشود که گلوکز خون شما در حد ثابتی بماند و به عملکرد مغزتان
لطمه‌ای وارد نشود. اگر مدت زمان غذا نخوردن و ناشتا ماندن طولانی شود،
نگهداری سطح گلوکز خون در سطحی که مغز قادر به انجام فعالیت طبیعی خود
باشد، دشوار میشود و یادگیری و تمرکز حواس نیز مختل می‌گردد. به همین
دلیل، خوردن یک صبحانه سالم، علاوه بر ثابت نگه داشتن غلظت قند خون در حد
طبیعی، باعث افزایش تمرکز و توانایی در یادگیری نیز میشود و به تبع آن نیز
نیازهای تغذیه‌ای فرد در طول روز برآورده می‌گردد.
* یک بالاپوش یا لباس
گرم به همراه خود ببرید؛ چون امکان دارد که صندلی شما نزدیک هواکش کولر یا
فن باشد و سردتان گردد. توجه داشته باشید که جابجایی صندلی یا محل نشستن
شما امکان‌پذیر نیست.
* دو یا سه مداد
مناسب، یک تراش و دو پاک‌کن، دو سنجاق یا سوزن، دستمال کاغذی، یک بطری آب
(میتوانید مقداری آن را شیرین کنید، اما نه در حدی که شما را تشنه‌تر
سازد)، میوه‌های خشک مثل انجیر خشک، خرما و کشمش را میتوانید با خود به
جلسۀ آزمون ببرید.
* از بردن
شکلات به جلسۀ آزمون خودداری کنید؛ چون کاکایو محرک است و می تواند تمرکز
شما را کاهش دهد. همچنین امکان دارد که برگۀ پاسخنامه‌تان آلوده شود. در
کل، از بردن تنقلات و آب میوه اضافی در سر جلسه آزمون خودداری کنید و دور و
بر خود را شلوغ نکنید.
* بردن ماشین حساب،
تلفن همراه، پیجر و بی‌سیم به جلسه آزمون غیرقانونی است و تخلف محسوب
میشود. گاه از برخی افراد می‌شنویم که می‌گویند بردن ماشین حسابی که چهار
عمل اصلی را انجام دهد، اشکالی ندارد، اما به گفتۀ مسؤولان سازمان سنجش،
بردن هرگونه ماشین حسابی به جلسۀ آزمون، غیر قانونی است.
* از بردن
وسایل غیر ضرور خودداری کنید؛ زیرا حوزه‌های برگزاری آزمون، موظف به
نگهداری وسایل اضافی شما نیستند و مسؤولیتی را در این زمینه بر عهده نمی
گیرند.
* به یکی از نزدیکانتان
بسپارید که هنگام حرکت به سمت محل برگزاری آزمون، شما را از به همراه داشتن
کارت ملی، کارت ورود به جلسه، ساعت، مداد و پاک‌کن مطمین نماید.
* زودتر رسیدن، بهتر از دیر
رسیدن است. به همین خاطر، کمی زودتر راهی جلسه آزمون شوید تا حوادث و
اتفاقات احتمالی، باعث نگرانی شما نشود و بموقع به جلسه آزمون برسید.
حواستان باشد که درِ حوزه‌های آزمون‌هایی که صبح برگزار میشود، راس ساعت 7
و آزمون‌هایی که بعد از ظهر برگزار میشود، راس ساعت 30/2 دقیقه بعد از
ظهر بسته خواهد شد.
سرجلسه آزمون
* پس از ورود به حوزۀ
امتحانی، به تابلوهای نصب شده دقت کنید تا براحتی صندلی خود را پیدا کنید.
در صورتی که صندلی‌تان مشکلی داشت، از مراقبان حاضر در جلسه کمک بخواهید.
* پس از دریافت برگۀ
پاسخنامه، شمارۀ پاسخنامه را با شمارۀ صندلی و شمارۀ کارت خود مطابقت دهید.
این کار را هنگام دریافت دفترچۀ عمومی و اختصاصی نیز حتماً انجام دهید.
* با نام خدا آزمون خود را شروع کنید و از او بخواهید که که آن چه به مصلحتتان است، برایتان رقم بزند.
* برای باز کردن
«پکیج» دفترچه‌تان شتابزده عمل نکنید؛ زیرا اضطراب و نگرانی ناشی از این
شتابزدگی، بسیار بدتر از چند ثانیه‌ای است که شما از دست می دهید.
* یکی از حالاتی که برای
تعدادی از داوطلبان در ابتدای برگزاری آزمون رخ می‌دهد «احساس فراموشی»
است. توجه کنید که این احساس، کاذب است و وقوع آن طبیعی است. بسیاری از
دارندگان رتبه های تک رقمی آزمون سراسری نیز از این حس سخن گفته‌اند، ولی
با اعتماد به نفس و رفتن به سراغ سؤال‌هایی که بر آنها تسلط بیشتری
داشته‌اند، بر این حس غلبه کرده‌اند؛ حسی که معمولاً در همان دقایق اول
شروع آزمون، با گرم شدن ذهن از بین می‌رود.
* بعد از شروع آزمون، در
فواصل مختلف از بلندگوی حوزۀ امتحانی، جملاتی خطاب به مراقبان و رابطان
حاضر در جلسه آزمون گفته میشود؛ مانند: رابطان! اجرای بند 3 و....، ذهن
خود را به این جملات معطوف نکنید؛ زیرا این جملات خطاب به شما گفته
نمی‌شود.
* ساعت به همراه خود
داشته باشید و سعی کنید که وقت خود را تنظیم کرده و آن را تلف نکنید و در
زمان تعیین شده برای هر درس به سؤالات پاسخ دهید؛ البته در تنظیم وقت، نه
آن‌قدر وسواس به خرج دهید که هر لحظه به ساعت نگاه کنید و نه آن‌قدر
بیخیال شوید که آخر هر درس به ساعت نگاه کنید. به هر حال در جلسۀ آزمون،
هیچ کس مسؤول اعلام وقت به شما نیست و خودتان باید مراقب وقتتان و مدیریت
آن باشید.
* با سؤال ها لج نکنید(به
هیچ وجه روی یک سؤال، بیش از حد، مکث نکنید). حتی اگر بتوانید به سؤالی بعد
از چند دقیقه پاسخ دهید، باز هم به تلف کردن وقتش نمی‌ارزد؛ زیرا در همان
مجموعه سؤالات، سؤالهای آسانتری هست که حتماً میتوانید به آنها جواب
دهید. حال اگر با انجام این کار (یعنی اتلاف وقت زیاد برای حل یک سؤال سخت)
در انتهای آزمون، وقت کم بیاورید و مثلاً نتوانید 10 سؤال آخر را بخوانید،
مطمین باشید بین آنها حداقل 3 یا 4 سؤال بوده که براحتی با یک نگاه، قابل
پاسخ دادن بوده‌اند و شما آنها را در ازای حل یک سؤال سخت از دست
دادهاید (توجه داشته باشید که ارزش سؤالهای یک درس، یکسان است و پاسخ
دادن به 5 سؤال سخت یا 5 سؤال آسان در یک درس، تفاوتی ندارد).
این مساله دربارۀ توجه به یک
درس و بی توجهی به سایر دروس هم صادق است. یک سال بهترین دانش‌آموز کلاسم،
که همیشه در کلاس و آزمون های آزمایشی بهترین نتیجه را می‌آورد، رتبهای
دور از انتظار را کسب کرد. وقتی دلیلش را پرسیدم، متوجه شدم که بیشتر وقت
آزمون اختصاصی خود را صرف پاسخگویی به س ؤالهای زیست‌شناسی و شیمی کرده
بود، فیزیک را شتابزده پاسخ داده بود و فقط توانسته بود به دو سؤال ریاضی
پاسخ بدهد؛ در نتیجه، درصد ریاضی او که همیشه روی 80 درصد بود به 6 درصد
کاهش یافته بود. بی‌شک، اگر این دانش‌آموز، به هر درس، وقت منطقی خودش را
اختصاص می‌داد و در نهایت اگر وقت اضافی می‌آورد، سراغ درسی می‌رفت که
پاسخگویی به سؤالهای آن، زمان بیشتری را می‌طلبد، حتماً رتبۀ بهتری کسب
میکرد.
* کنکور، یک مسابقه است، نه
یک امتحان. در امتحان شما اگر زیر 10 بگیرید قبول نشده‌اید، اما در
مسابقه، نمرۀ خاصی ملاک نیست؛ مهم این است که از بقیه جلوتر باشید. به همین
خاطر، اگر سؤالها سخت باشد، نگران نشوید؛ چون برای سایر داوطلبان نیز سخت
است، و اگر هم آسان باشد، برای سایر داوطلبان نیز آسان است؛ برای مثال، یک
سال در گروه آزمایشی هنر، دارندة رتبه اول، تنها به درصد کمی از سؤالهای
خواص مواد، پاسخ صحیح داده بود؛ از سوی دیگر، گاه سؤالهای یک درس آن‌قدر
ساده است که تعداد قابل توجهی از داوطلبان به 100 درصد سؤالها پاسخ صحیح
می‌دهند؛ در این صورت، حتی اگر به یک سؤال هم پاسخ ندهید در رتبه شما تاثیر
قابل توجهی خواهد داشت.
* به نکته‌های کلیدی سؤال،
مثل قیدهایی مانند: بجز، همه، احتمالاً و ... که در سؤال به کار می‌رود،
توجه کنید. همچنین به منفی یا مثبت بودن هر یک از سؤالها دقت کنید و
بدانید که از قدیم گفته‌اند: « فهم سؤال، نیمی از پاسخ است.»
* سر جلسۀ آزمون، به هیچ چیز،
جز سؤالی که در پیشِ رو دارید، فکر نکنید .فکر کردن به اینکه خانواده،
اولیای مدرسه یا دوستانم، چه انتظاری از من دارند یا اگر خراب کنم چه خواهد
شد، نقشی جز پایین آوردن بازدهی و تمرکز شما ندارد. به خود بگویید که الان
وظیفه‌ای جز پاسخگویی به سؤالها ندارید و فقط به حال فکر کنید و گذشته و
آینده را فراموش نمایید.
دو سال پیش، یکی از
دانش‌آموزانم میگفت که سرجلسۀ آزمون، پاسخ همۀ سؤالها، بویژه سؤالهای
درس فیزیک، را فراموش کرده بودم، اما وقتی به خانه برگشتم و سؤالها روی
سایت سازمان سنجش قرار گرفت، به 80 درصد سؤالها پاسخ صحیح دادم. اول از
این تفاوت در آمادگی و پاسخگویی متعجب شدم، اما بعد به خاطر آوردم که من سر
جلسۀ آزمون، آن‌قدر نگران نتیجۀ آزمون و حرف دوست و آشنا بودم که به همه
چیز فکر میکردم جز سؤالی که در پیشِ رویم بود!
* شانسی پاسخ ندهید و ارزش سؤالاتی را که درست جواب دادهاید، از بین نبرید.
* علامت زدن اشتباه سؤال ها
در برگۀ پاسخنامه، یکی از اشتباهات رایج داوطلبان است. بهتر است هر از
گاهی شمارۀ سؤال پاسخنامه را با شمارۀ سؤال دفترچۀ آزمون کنترل کنید.
همچنین به هیچ وجه، پر کردن پاسخنامه را به دقایق آخر آزمون موکول نکنید.
بهتر است که گزینۀصحیح هر سؤال را بلافاصله در پاسخنامه پر کنید یا لااقل
بعد از پاسخگویی به هر10 سؤال، پاسخنامه را پر نمایید.
* شروع فرآیند آزمون سراسری
با دروس عمومی است. اگر یک یا برخی از درسهای عمومی سخت بود، نگران و
ناامید نشوید. اگر آمادگی لازم را دارید و با این وجود، درس یا دروسی برای
شما دشوار است، به احتمال بسیار زیاد برای سایر داوطلبان نیز آن درس، سخت
خواهد بود؛ پس نباید روحیۀ خود را ببازید، چون نتیجۀ آزمون بر اساس یک درس
تعیین نمی‌شود و شما میتوانید با پاسخگویی بهتر به سؤالهای سایر دروس،
رتبه و نتیجۀ خوبی کسب کنید.
* مدام دفترچه را ورق زدن و
از این درس به آن درس پریدن، خود به خود باعث نگرانی و سردرگمی میشود؛
البته امکان دارد که شما در درس خاصی، استعداد و توانایی ویژه‌ای داشته
باشید یا علاقۀ خیلی زیادی به یک درس بخصوص داشته باشید و بتوانید با سرعت
زیادی به سؤالهای آن درس پاسخ دهید؛ در این صورت، پاسخ دادن به سؤالهای
آن درس، میتواند به شما روحیه بدهد. همچنین اگر در پاسخ به سؤالها، ترتیب
درس‌ها را رعایت نکردید یا اگر سؤالی را بدون پاسخ گذاشتید، در پاسخنامه
هم شماره سؤالها را کنترل کنید؛ زیرا، همان طور که پیش از این گفته شد،
علامت زدن اشتباه سؤالها در برگۀ پاسخنامه، یکی از اشتباهات رایج کنکور
است که باعث میشود با همین اشکال کوچک تا انتهای پاسخنامه، جواب‌ها را
اشتباه علامت بزنید؛ پس بهتر است که هر از گاهی، شمارۀ سؤال پاسخنامه را با
شماره سؤال دفترچه آزمون تطبیق دهید.
* برای اینکه اکسیژن مناسب به
مغزتان برسد، روی صندلی صاف بنشینید. اگر داوطلبی کمرش را خم کند با به
اصطلاح قوز کند، تبادل هوا بین ریه‌ها و فضای بیرون دچار مشکل میشود و
بتدریج سطح اکسیژن خون پایین میآید و کارایی مغز افت میکند.
* در دقایق پایانی آزمون، ذهن
و حافظۀ شما خسته تر از قبل است؛ بنابراین، به پاسخ هایی که دادهاید،
شک نکرده و آنها را دست کاری نکنید. به یاد داشته باشید که معمولاً پاسخ
دوم شما اشتباه از آب در میآید.
* هر چند وقت یک بار، کمی آب
بنوشید. سلولهای مغزی، برای اینکه بتوانند خوب عمل کنند، به دو مادۀ اصلی
قند و اکسیژن نیاز دارند. آبی که کمی شیرین شده باشد نیاز شما را در این
زمینه برآورده میکند، اما از نوشیدن آب زیاد نیز خودداری کنید؛ چون زمان
برگزاری آزمون طولانی است و امکان دارد که نیاز به سرویس بهداشتی پیدا کنید
و رفت و برگشت به سرویس بهداشتی، بخشی از زمان پاسخگویی شما به سؤالها را
خواهد گرفت.
* اگر احساس خستگی کردید،
یک دقیقه عضلات بدن خود را بکشید. برای انجام این کار، کف پایتان را در
امتداد ساق پا بکشید. همچنین دو دست خود را به طرفین باز کنید و عضلات
سینۀتان را در امتداد دو دست بکشید (حالتی مانند خمیازه کشیدن). انجام این
عمل به مقدار قابل توجهی خستگی شما را رفع میکند.
دریافت برنامه دهم
دریافت برنامه پیشدانشگاهی و پشت کنکور
